Σπάνιες Γαίες, η "ανερχόμενη δύναμη" του ορυκτού πλούτου.
Η
απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κίνα που παράγει σχεδόν το
100% της παγκόσμιας προσφοράς σπάνιων γαιών, αποτελεί μία από τις πλέον
βασικές προτεραιότητες που υπάρχουν στην ατζέντα της Άνγκελα Μέρκελ. Η
Γερμανίδα Καγκελάριος αντιλήφθηκε το τι διακυβεύεται, μόλις, πριν από
δυόμιση περίπου χρόνια.
Το Σεπτέμβριο του 2010, η σύγκρουση κινεζικού φορτηγού πλοίου με σκάφος της ιαπωνικής ακτοφυλακής οδήγησε στη σύλληψη του κινέζου πλοίαρχου από τις Ιαπωνικές αρχές. Ως αντίποινα, η Κίνα, για την οποία έκθεση της CIA προβλέπει ότι θα έχει μετατραπεί σε υπερδύναμη έως το 2030, προχώρησε σε εμπάργκο των εξαγωγών σπάνιων γαιών κατά της Ιαπωνίας.
Κάπως έτσι η ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Γερμανία έθεσε στο τραπέζι το ζήτημα του περιορισμού της εξάρτησης από την κινεζική παραγωγή των σπάνιων μεταλλικών στοιχείων.
Τι είναι οι Σπάνιες Γαίες
Πρόκειται για στρατηγικής σημασίας μέταλλα, οι λεγόμενες σπάνιες γαίες, τα οποία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στους περισσότερους τομείς της υψηλής τεχνολογίας.
Οι άγνωστες, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, Σπάνιες Γαίες είναι μια ομάδα 17 σπάνιων μετάλλων γαιών ( REEs ), 15 εντός της ομάδος των Λανθανιδών, συν τα Σκάνδιο και Υττριο. Οι Λανθανίδες αποτελούνται από τα ακόλουθα: Λανθάνιο, Δημήτριο, Πρασεοδύμιο, Νεοδύμιο, Προμήθιο, Σαμάριο, Ευρώπιο, Γαδολίνιο, Δυσπρόσιο, Όλμιο, Έρβιο, Θούλιο, Υττερβίο, και Λουτήσιο. και τα στοιχεία Σκάνδιο και Ύττριο. Σήμερα οι Σπάνιες Γαίες θεωρούνται στρατηγικά μέταλλα, αφού πρακτικά δεν υπάρχει βιομηχανική εφαρμογή υψηλής τεχνολογίας που να μην τις περιλαμβάνει. Αναφέρουμε ενδεικτικά: Κράματα Αεροδιαστημικής, Ελαφροί μαγνήτες, μπαταρίες ηλεκτροκίνητων/ υβριδικών αυτοκινήτων, ηλεκτρονικά στοιχεία, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά στοιχεία, κ.λπ. Από την άποψη αυτή οι Σπάνιες Γαίες είναι το «Άγιο Δισκοπότηρο» της σύγχρονης (και ειδικά της «πράσινης») βιομηχανίας.
Ενδεικτικά, η τιμή ανά κιλό Νεοδύμιου, που ανήκει στην οικογένεια των σπάνιων γαιών, αποτελώντας απαραίτητο εξάρτημα για σκληρούς δίσκους και υβριδικά αυτοκίνητα, ανερχόταν το 2007 στα 2,32 ευρώ, ενώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2011, διαμορφωνόταν περίπου στα 50 ευρώ. Το Ευρώπιο κόστιζε το 2007, 225 ευρώ ανά κιλό και το τέταρτο τρίμηνο του 2011, 2.840 ευρώ!
Η παγκόσμια ετήσια ζήτηση είναι 136 χιλιάδες τόνοι, ενώ η ετήσια παραγωγή σπανίων γαιών το 2010 διαμορφώθηκε στους 133,6 χιλιάδες τόνους, σύμφωνα με έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου που χαρακτηρίζει ως «κίνδυνο» το κινεζικό μονοπώλιο. Σημειώνεται ότι οι Κινέζοι έχουν επίσης το πλεονέκτημα να μην έχουν ιδιαίτερες ανησυχίες για την περιβαλλοντολογική υποβάθμιση που προκαλεί η εξόρυξη τέτοιων μετάλλων και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για την προήγησή τους στον τομέα αυτό.
«Εάν οι Κινέζοι σταματήσουν τις εξαγωγές τους, η βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας θα τεθεί σε κίνδυνο» επισημαίνεται στο βίντεο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το Σεπτέμβριο του 2010, η σύγκρουση κινεζικού φορτηγού πλοίου με σκάφος της ιαπωνικής ακτοφυλακής οδήγησε στη σύλληψη του κινέζου πλοίαρχου από τις Ιαπωνικές αρχές. Ως αντίποινα, η Κίνα, για την οποία έκθεση της CIA προβλέπει ότι θα έχει μετατραπεί σε υπερδύναμη έως το 2030, προχώρησε σε εμπάργκο των εξαγωγών σπάνιων γαιών κατά της Ιαπωνίας.
Κάπως έτσι η ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Γερμανία έθεσε στο τραπέζι το ζήτημα του περιορισμού της εξάρτησης από την κινεζική παραγωγή των σπάνιων μεταλλικών στοιχείων.
Τι είναι οι Σπάνιες Γαίες
Πρόκειται για στρατηγικής σημασίας μέταλλα, οι λεγόμενες σπάνιες γαίες, τα οποία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στους περισσότερους τομείς της υψηλής τεχνολογίας.
Οι άγνωστες, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, Σπάνιες Γαίες είναι μια ομάδα 17 σπάνιων μετάλλων γαιών ( REEs ), 15 εντός της ομάδος των Λανθανιδών, συν τα Σκάνδιο και Υττριο. Οι Λανθανίδες αποτελούνται από τα ακόλουθα: Λανθάνιο, Δημήτριο, Πρασεοδύμιο, Νεοδύμιο, Προμήθιο, Σαμάριο, Ευρώπιο, Γαδολίνιο, Δυσπρόσιο, Όλμιο, Έρβιο, Θούλιο, Υττερβίο, και Λουτήσιο. και τα στοιχεία Σκάνδιο και Ύττριο. Σήμερα οι Σπάνιες Γαίες θεωρούνται στρατηγικά μέταλλα, αφού πρακτικά δεν υπάρχει βιομηχανική εφαρμογή υψηλής τεχνολογίας που να μην τις περιλαμβάνει. Αναφέρουμε ενδεικτικά: Κράματα Αεροδιαστημικής, Ελαφροί μαγνήτες, μπαταρίες ηλεκτροκίνητων/ υβριδικών αυτοκινήτων, ηλεκτρονικά στοιχεία, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά στοιχεία, κ.λπ. Από την άποψη αυτή οι Σπάνιες Γαίες είναι το «Άγιο Δισκοπότηρο» της σύγχρονης (και ειδικά της «πράσινης») βιομηχανίας.
Ενδεικτικά, η τιμή ανά κιλό Νεοδύμιου, που ανήκει στην οικογένεια των σπάνιων γαιών, αποτελώντας απαραίτητο εξάρτημα για σκληρούς δίσκους και υβριδικά αυτοκίνητα, ανερχόταν το 2007 στα 2,32 ευρώ, ενώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2011, διαμορφωνόταν περίπου στα 50 ευρώ. Το Ευρώπιο κόστιζε το 2007, 225 ευρώ ανά κιλό και το τέταρτο τρίμηνο του 2011, 2.840 ευρώ!
Οι Σπάνιες Γαίες χαρακτηρίζονται από μέτρια αφθονία στο φλοιό
της γης, κάποιες μάλιστα βρίσκονται σε ακόμα μεγαλύτερη αφθονία από το
χαλκό, μόλυβδο, χρυσό και την πλατίνα.
Εντούτοις, παρά το γεγονός ότι τα REEs βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία από ό, τι πολλά άλλα μεταλλεύματα, δεν έχουν την απαιτούμενη "συγκέντρωση" ώστε να θεωρηθούν εύκολα εκμεταλλεύσιμα από οικονομική άποψη.
Η παγκόσμια ετήσια ζήτηση είναι 136 χιλιάδες τόνοι, ενώ η ετήσια παραγωγή σπανίων γαιών το 2010 διαμορφώθηκε στους 133,6 χιλιάδες τόνους, σύμφωνα με έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου που χαρακτηρίζει ως «κίνδυνο» το κινεζικό μονοπώλιο. Σημειώνεται ότι οι Κινέζοι έχουν επίσης το πλεονέκτημα να μην έχουν ιδιαίτερες ανησυχίες για την περιβαλλοντολογική υποβάθμιση που προκαλεί η εξόρυξη τέτοιων μετάλλων και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για την προήγησή τους στον τομέα αυτό.
«Εάν οι Κινέζοι σταματήσουν τις εξαγωγές τους, η βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας θα τεθεί σε κίνδυνο» επισημαίνεται στο βίντεο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Έρευνες στο Βόρειο Αιγαίο
Η Θράκη έχει πυριγενή πετρώματα (σχηματισμένα από την τήξη μάγματος) τα οποία εκ της φύσης τους είναι πλούσια σε Σπάνιες Γαίες. Επί πλέον στην παράκτια ζώνη Αν.Μακεδονίας-Θράκης εκβάλλουν σημαντικά για τα ελληνικά δεδομένα ποτάμια (Στρυμόνας, Νέστος, Έβρος), τα οποία αποθέτουν στις εκβολές τους υλικά από τα παραπάνω πετρώματα δημιουργώντας εμπλουτισμένα αποθέματα Σπάνιων Γαιών. Σημειώνεται ότι επειδή τα υλικά αυτά είναι μεγάλου ειδικού βάρους, δεν μεταφέρονται σε μεγάλη απόσταση από τις ακτές με αποτέλεσμα να βρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων. Με βάση όλα αυτά δεν αποτελεί έκπληξη ότι υψηλές συγκεντρώσεις Σπανίων Γαιών στην παράκτια ζώνη από την Καβάλα μέχρι τον Έβρο έχουν διαπιστωθεί ήδη από την δεκαετία του ’80 από έρευνες που διεξήγε τότε το ΙΓΜΕ (για την ανεύρεση τιτανίου και ζιρκονίου).
Όταν, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΓΜΕ,
καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου
ανακάλυπτε στην ακτογραμμή του Βορείου Αιγαίου Τιτάνιο και Κοβάλτιο,
ποτέ δεν μπορούσε να προβλέψει ότι στα συγκεκριμένα ορυκτά με την
περίεργη ονομασία θα στηριζόταν αργότερα το «οικονομικό θαύμα» της
Κίνας.
Με στόχο την απεξάρτηση από την Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει 10 εκατομμύρια ευρώ, δημιουργώντας το ερευνητικό πρόγραμμα Eurare με στόχο τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων σπάνιων γαιών στη Γροιλανδία, την Σουηδία την Φινλανδία και την Ελλάδα.
Στη χώρα μας, το εγχείρημα θα ξεκινήσει τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου στην υφαλοκρηπίδα του Βορείου Αιγαίου και το έργο του συντονισμού τους θα αναλάβει το ΙΓΜΕ.
Σε αυτό θα συμμετέχουν επτά γεωλογικά ινστιτούτα, έξι μεταλλευτικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Αλουμίνιον της Ελλάδος Α.Ε. του ομίλου Μυτιληναίος, τρεις βιομηχανίες προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, στις οποίες συγκαταλέγονται η NOKIA, η Γερμανική MEAB Chemie Technik GmbH, η Φινλανδική Neorem Magnets Oy (NEOREM), τέσσερις επιχειρήσεις τεχνολογικών εφαρμογών και τέσσερα πανεπιστήμια από 11 χώρες της Ευρώπης.
Στους τρεις Έλληνες εταίρους, το ΙΓΜΕ, το ΕΜΠ και το Αλουμίνιο της Ελλάδος αντιστοιχεί το 16% της συνολικής χρηματοδότησης.
Για τις έρευνες, που θα ολοκληρωθούν σε περίπου 24 μήνες, θα επιστρατευθεί το ωκεανογραφικό πλοίο «Αλκυών» του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, ενώ οι συγκεντρώσεις, που θα συλλέγονται από τα λεγόμενα προσχωματικά κοιτάσματα βαρέων ορυκτών από την Καβάλα έως τον Έβρο θα αναλύονται από το επιτελείο του ΙΓΜΕ.
Το ερευνητικό έργο που θα περιλαμβάνει γεωτρήσεις, θα λάβει χώρα στους Κόλπους της Ιερισσού, του Στρυμονικού και της Καβάλας.
Με στόχο την απεξάρτηση από την Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει 10 εκατομμύρια ευρώ, δημιουργώντας το ερευνητικό πρόγραμμα Eurare με στόχο τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων σπάνιων γαιών στη Γροιλανδία, την Σουηδία την Φινλανδία και την Ελλάδα.
Στη χώρα μας, το εγχείρημα θα ξεκινήσει τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου στην υφαλοκρηπίδα του Βορείου Αιγαίου και το έργο του συντονισμού τους θα αναλάβει το ΙΓΜΕ.
Σε αυτό θα συμμετέχουν επτά γεωλογικά ινστιτούτα, έξι μεταλλευτικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Αλουμίνιον της Ελλάδος Α.Ε. του ομίλου Μυτιληναίος, τρεις βιομηχανίες προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, στις οποίες συγκαταλέγονται η NOKIA, η Γερμανική MEAB Chemie Technik GmbH, η Φινλανδική Neorem Magnets Oy (NEOREM), τέσσερις επιχειρήσεις τεχνολογικών εφαρμογών και τέσσερα πανεπιστήμια από 11 χώρες της Ευρώπης.
Στους τρεις Έλληνες εταίρους, το ΙΓΜΕ, το ΕΜΠ και το Αλουμίνιο της Ελλάδος αντιστοιχεί το 16% της συνολικής χρηματοδότησης.
Για τις έρευνες, που θα ολοκληρωθούν σε περίπου 24 μήνες, θα επιστρατευθεί το ωκεανογραφικό πλοίο «Αλκυών» του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, ενώ οι συγκεντρώσεις, που θα συλλέγονται από τα λεγόμενα προσχωματικά κοιτάσματα βαρέων ορυκτών από την Καβάλα έως τον Έβρο θα αναλύονται από το επιτελείο του ΙΓΜΕ.
Το ερευνητικό έργο που θα περιλαμβάνει γεωτρήσεις, θα λάβει χώρα στους Κόλπους της Ιερισσού, του Στρυμονικού και της Καβάλας.
Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου, Γενικός Διευθυντής ΙΓΜΕ
"Υπάρχουν ενδείξεις για κοιτάσματα"
«Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 γνωρίζαμε μόνον στη θεωρία τις σπάνιες γαίες, τα πολύτιμα μέταλλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων, υβριδικών αυτοκινήτων και πυραυλικών συστημάτων. Δεν υπήρχε, εξάλλου, η κατάλληλη τεχνολογία για την εξόρυξη, κατεργασία και παραγωγή των συγκεκριμένων μετάλλων. Από τις έρευνες του 1980 προέκυψαν ενδείξεις ότι οι ελληνικές ακτογραμμές περιέχουν σημαντικά κοιτάσματα Σπάνιων Γαιών.
Ο «φάκελος» σπάνιες γαίες παρέμενε στο συρτάρι, μέχρι πολύ πρόσφατα, από το 2000 και αργότερα, οπότε η παραγωγή έξυπνων ηλεκτρικών συσκευών στις οποίες χρησιμοποιούνται τα πολύτιμα ορυκτά πολλαπλασιάστηκε παγκοσμίως.
Οι έρευνες θα μας επιτρέψουν να διαπιστώσουμε, εάν τα ενδεχόμενα κοιτάσματα σπανίων γαιών είναι οικονομικά βιώσιμα. Αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατό να προσδιορίσουμε την αξία τους, αλλά, εάν βρεθούν σημαντικά κοιτάσματα, το οικονομικό μέγεθος θα είναι πολύ υψηλό, βάσει των τιμών στις οποίες διαπραγματεύονται τα συγκεκριμένα μέταλλα».
"Υπάρχουν ενδείξεις για κοιτάσματα"
«Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 γνωρίζαμε μόνον στη θεωρία τις σπάνιες γαίες, τα πολύτιμα μέταλλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων, υβριδικών αυτοκινήτων και πυραυλικών συστημάτων. Δεν υπήρχε, εξάλλου, η κατάλληλη τεχνολογία για την εξόρυξη, κατεργασία και παραγωγή των συγκεκριμένων μετάλλων. Από τις έρευνες του 1980 προέκυψαν ενδείξεις ότι οι ελληνικές ακτογραμμές περιέχουν σημαντικά κοιτάσματα Σπάνιων Γαιών.
Ο «φάκελος» σπάνιες γαίες παρέμενε στο συρτάρι, μέχρι πολύ πρόσφατα, από το 2000 και αργότερα, οπότε η παραγωγή έξυπνων ηλεκτρικών συσκευών στις οποίες χρησιμοποιούνται τα πολύτιμα ορυκτά πολλαπλασιάστηκε παγκοσμίως.
Οι έρευνες θα μας επιτρέψουν να διαπιστώσουμε, εάν τα ενδεχόμενα κοιτάσματα σπανίων γαιών είναι οικονομικά βιώσιμα. Αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατό να προσδιορίσουμε την αξία τους, αλλά, εάν βρεθούν σημαντικά κοιτάσματα, το οικονομικό μέγεθος θα είναι πολύ υψηλό, βάσει των τιμών στις οποίες διαπραγματεύονται τα συγκεκριμένα μέταλλα».
Βασίλης Νικολετόπουλος, Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων στις Βρυξέλλες
"Όποιος ελέγχει τις σπάνιες γαίες καθίσταται στρατηγικός παίκτης"
«Οι
σπάνιες γαίες έχουν καταστεί πολύτιμες τα τελευταία 10-15 χρόνια,
αποκτώντας καινούργιες εφαρμογές, καθώς χρησιμοποιούνται στους
μαγνητικούς δίσκους, τους καταλύτες των αυτοκινήτων, τις
ανεμογεννήτριες, τα φωτοβολταϊκά και τα κινητά τηλέφωνα.
Όποιος ελέγχει τις σπάνιες γαίες καθίσταται στρατηγικός παίκτης. Το ζήτημα είναι να συμφέρει οικονομικά η εξόρυξη και κατεργασία των σπάνιων γαιών, κάτι που εξαρτάται από το πόσο βαθιά βρίσκονται στη γη και ποια είναι η περιεκτικότητά τους. Η παντοκρατορία της Κίνας είναι αδιαμφισβήτητη, ωστόσο, πλέον, δυτικές εταιρείες έχουν υλοποιήσει εργοστάσια επεξεργασίας στη συγκεκριμένη χώρα.
Στην Καλιφόρνια ξεκινάει, εκ νέου, η προσπάθεια για την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών, ενώ ο, αυστραλιανών συμφερόντων, όμιλος Lynax προσπαθεί να αποκτήσει σημαντικό ρόλο στον τομέα των σπάνιων γαιών».
Όποιος ελέγχει τις σπάνιες γαίες καθίσταται στρατηγικός παίκτης. Το ζήτημα είναι να συμφέρει οικονομικά η εξόρυξη και κατεργασία των σπάνιων γαιών, κάτι που εξαρτάται από το πόσο βαθιά βρίσκονται στη γη και ποια είναι η περιεκτικότητά τους. Η παντοκρατορία της Κίνας είναι αδιαμφισβήτητη, ωστόσο, πλέον, δυτικές εταιρείες έχουν υλοποιήσει εργοστάσια επεξεργασίας στη συγκεκριμένη χώρα.
Στην Καλιφόρνια ξεκινάει, εκ νέου, η προσπάθεια για την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών, ενώ ο, αυστραλιανών συμφερόντων, όμιλος Lynax προσπαθεί να αποκτήσει σημαντικό ρόλο στον τομέα των σπάνιων γαιών».
Στην
παρούσα φάση κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τη θετική έκβαση των
παραπάνω ερευνών. Ούτε το παρόν άρθρο επιδιώκει να εισφέρει στη σχετική
παραφιλολογία περί του ελληνικού ορυκτού πλούτου που συχνά καλλιεργεί
φρούδες ή υπερβολικές προσδοκίες. Είναι χρήσιμο όμως η κοινή γνώμη να
είναι ενήμερη για αυτές τις σημαντικές εξελίξεις, οι οποίες συνήθως δεν
βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Ίσως έτσι να ερμηνεύσει
καλύτερα όσα γίνονται στο παρόν ή θα συμβούν στο προσεχές μέλλον. Αυτό
πάντως που μπορούμε να πούμε από τώρα, είναι ότι πιθανή ανακάλυψη
κοιτασμάτων Σπανίων Γαιών στην Αν.Μακεδονία-Θράκη θα μεταβάλλει άρδην
όχι μόνο τα οικονομικά δεδομένα, αλλά και την ίδια τη γεωπολιτική
σημασία της Ελλάδας. Διότι είναι προφανές ότι αν η Ελλάδα μπορεί να
τερματίσει την ομηρία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από αυτές τις
πολύτιμες πρώτες ύλες, η χώρα και ειδικά η προαναφερθείσα περιοχή αποκτά
ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις βορειοευρωπαϊκές βιομηχανικές δυνάμεις
της ηπείρου (και όχι μόνο...). Η κοινωνία πάντως οφείλει να
ενημερώνεται και να παρακολουθεί το θέμα, ώστε να είναι και παρούσα
στην αξιοποίηση αυτών των δυνητικά αμύθητων πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Αλλιώς, να μην γκρινιάζει εκ των υστέρων...
Χρήσιμες γνώσεις για τα σπάνια μέταλλα:
- Στρατηγικά μέταλλα και σπάνιες γαίες ανήκουν στα βιομηχανικά μέταλλα.
- 10ετιές νωρίτερα είχαν χαρακτηρισθεί ως το πετρέλαιο του 21ου αιώνα'.
- Τα στρατηγικά μέταλλα είναι σήμερα 49 και οι σπάνιες γαίες που αποτελούν υποσύνολο των στρατηγικών μετάλλων 17.
- Η ονομασία σπάνιες γαίες δεν σημαίνει ότι είναι σπάνια να βρεθούν αλλά ότι μάλλον δύσκολα εξορρύσονται ως υποπροϊόντα σε εξορύξεις πολύτιμων και βασικών μετάλλων.
- Η Κίνα κατέχει το 97% της παγκόσμιας παραγωγής των σπανίων μετάλλων. Οι αντίστοιχες κινεζικές εισηγμένες εταιρίες είναι κατηγορίας Α και έτσι απρόσιτες για το ευρύ επενδυτικό κοινό.
- Άλλες παραγωγοί χώρες: Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Ινδία, Ν.Αφρική και ΗΠΑ.
- Χρήση σπανίων μετάλλων: μαγνήτες ηλεκτρικών κινητήρων (37%), μηχανές αεροπλάνων, κράμα χάλυβα, υβριδικά αυτοκίνητα, καταλύτες αυτοκινήτων, ανεμογεννήτριες, ιατρικά μηχανήματα, ηλιακά πάνελς, επίπεδες τηλεοράσεις κινητά τηλέφωνα, φορητοί υπολογιστές, σκληροί δίσκοι, οπτικές ίνες, λέιζερς, προϊόντα πολύ υψηλής τεχνολογίας (ηλεκτρονικής), πράσινης ενέργειας και σύγχρονης πολεμικής βιομηχανίας.
- Χαρακτηριστικό παράδειγμα: ένα υβριδικό αυτοκίνητο χρειάζεται 9 περίπου κιλά σπανίων μετάλλων για την κατασκευή του.
- Η τηλεόραση έγινε 'έγχρωμη' χάρις στο σπάνιο μέταλλο 'Ευπόριο' το έτος 1967.
- Η αγορά σπανίων μετάλλων υπολογίζεται σε $1,2 δισ.
- Κίνα: Παραγωγή 2010: 89.200 τόνοι, Εξαγωγές 2010: 22.300 τόνοι
- Παγκόσμια στοιχεία 2009: Ζήτηση: 134.000 τόνοι, Προσφορά: 124.000.
- Πρόβλεψη 2012: Ζήτηση: 180.000 τόνοι, Πρόβλεψη 2014: Ζήτηση: 200.000 τόνοι